‘Baiona zikina’ diskoa aurkezten hasia da Kuma No Motor taldea

Kuma No Motor Baionako punk-hardcore euskal taldea Baiona zikina (Dispear Records) lan berriarekin hasia da kontzertuetan. Diskoa Donibane Lohizuneko Akotzeko gaztetxean grabatu du, Iñaki Plaa soinu teknikaria buru. Nahasketa Leedsko (Erresuma Batua) Ben Jonesek egin du. Joan den asteburuan, Okzitaniako Tolosan eta Marseillan (Frantzia) aritu dira. Eta gaur, Donibane Garaziko gaztetxean izanen dira.

(Guillaume Fauveau)

2011. urtean eman zuen lehen kontzertua Kuma No Motor hirukoteak: Iban Karrikano (gitarra apala, ahotsa), Txomin Urriza (gitarra, ahotsa) eta Mattin Ihidopek (bateria). Hirugarren diskoa dute Baiona zikina. Punk-hardcore musika sail orokorrean sailkatua da taldea, «crust-metal eta post-hardcore puntuekin», Urriza taldekideak zehaztu duenez. Hirukotearen izatea bera da musika hori. «Hein batean, kontserbadoreak gara», dio arraileriaz Urrizak, ezen «jendeak Kuma No Motor maite du, musika hori delako». Sortzetik, ehun bat kontzertu baditu eginik, nagusiki Euskal Herrian, baita Frantzian, Espainian eta Portugalen ere.

2015etik ez zuen diskorik atera taldeak, biziaren harat-honatak direla eta. Azkenaldietan berriz hasiak ziren biltzen hiru lagunak: «Astean behin elkartu gara», hastapenean; «diskoaren grabaketa hurbiltzearekin, gehiago».

Errepika gelako lana

Urrizak salatu du nola obratzen dituzten kantuak. Gitarra edo apala jotzailea riff ideia batekin heldu da errepika gelara, eta besteek emendatuz osatzen dituzte. «Kantu erdi osatuarekin heldu da bat, eta usu gitarra edo baxu joleak osatzen du beste riff batekin, eta bateria ezartzen dugu gainetik. Gero, ahotsak».

Testuak, berriz, Karrikanok idazten ditu: lehentze, frantsesez, eta ondotik euskaratzen dituzte, taldeak, argiki, euskaraz aritzeko hautua egina duelako. Itzulpenarena ez da beti ariketa erraza, Urrizak aitortu duenez: «Lortu behar da ideiak adierazten hitz eta silaba gutirekin. Ibanek baitu hastapenetik bere jogurta buruan, erritmoarekin. Itzulpena buruhaustea da».

Aitzinetik bildu ziren kantu testuez mintzatzeko; jorratu nahi zuten gai orokor baten adosteko, Urrizak erran duenez. «Gauza anitzek kexatzen gaituzte, eta gauza anitz balitzateke aipatzeko. Diskoa, bereziki, batzuen gehiegikerien inguruan nahi izan dugu egin». Aberatsak aberatsago, pobreak pobreago. Batzuen «mugarik gabeko handinahikeria hori» erran nahi dute. «Ikuspegi desberdinak sartzen ahal dituzu, hor, aterabideen aldetik: libertarioagoa bata, erreformistagoa bestea».

Etsipen eta duintasun

Hirurek duten barne kezka bat agerian utzi dute, zintzotasunez. «Biziki zaila da jakitea zer eta nola egin, ditugun problema guzien aitzinean. Bada nolabaiteko nahasmendua jendeen buruetan, espresuki bideratua dena desmobilizatzeko». Gizon herresta kantuan nabari da hori. «Gauzak hala badira, zertako alda?», garaiko nihilismoaren oihartzun gisa. Baita berekoikeria ere: «Besteak zapaldu ditzaket trukean zerbait irabaz badezaket». Bigarren kantuak ere —Haize kontra— hala dio: «Guziaz dudatu, ezertan sinetsi. Baina nor dira zure maisuak?» Jarrera edo postura batzuk ditu bistan: «Ustezko iritzi kritikoa (…) Lilurazko autonomia. Manipulazioa. Noren baitan fida zira?».

Jende zapaldua ere badu gogoan diskoak, azken bi kantuetan. Bederatzigarrenak izenburutik beretik dio: Eguzkiak ez du guretzat argitzen, baina hemen gaude. Zapaldua, baina duin. Halaber, Funtsezkoak azken kantuan; pandemia garaian botereak erabili iruzurrezko eleei begi kliska eginez, delako «ofizio funtsezkoei» buruz: «Mespretxatuak, gutietsiak, ikusezinak eta ahantziak (…) Duintasuna behar dute (…) Emazteak. Funtsezkoak».

Diskoari izena eman dion kantuak ere adierazten du taldeak arras maite duen hiriaren bilakaerak pizten dion arrangura. «Baiona zikina. Galbidean (…) Hire hiria. Hire hobia. Hiri hau beharrezkoa duk». Bilakatzen ari dena hastio, baina hain beharrezko duten hiria, Urrizak erran duenez: «Ikusten dugu kanbiatzen, eta ez baitezpada alde onerat: burgesten da, tokiko jendeak ez du lekurik; karrikak garbitzen, kameraz betetzen; militarrez betea da. Beti badugu Baiona herrikoia eta militantearen ideia hori, baina ez ote gara horren galtzen ari?».

Zuzen gisako grabaketa

Donibane Ziburuko gaztetxean diskoa grabatzeko sartu zirelarik, harat-honatak laster egin zituzten Iñaki Plaa teknikariarekin nahi zuten soinua adosturik: «Entseatu gara ez sobera metalera tiratzea, eta soinu organikoago izatea; punkagoa edo rockagoa», erran du Urrizak.

Bi egunez grabatu dute, zuzeneko baldintzetan. «Hasi baino lehen erabakitzen genuen zer abiaduratan ariko ginen. Ezegonkorra da, baina badu zuzenekoaren bizitasuna eta xarma».

KONTZERTUAK

Gaur. Donibane Garazi.

Ekainak 2. Tours (Frantzia).

Ekainak 3. Vannes (Bretainia).

Ekainak 27. Miarritze (Lapurdi). Atabal aretoan.

Ekainak 30. Irisarri (Nafarroa Beherea). EHZ jaialdian.

Uztailak 14. Oñati (Gipuzkoa).

Irailak 30. Urruña (Lapurdi).