Soinu Eleak: Xabier Montoia

Elkarrizketa: Xabier Montoia

Euskal punk eta rockaren mito eta historia da Xabier Montoia (Gasteiz, 1955). Baita idazle oparoa ere. Baina soinu eleen ale berri honetan aurkituko duzuen bezala, gandor koloretsuak ez ditu batere gogoko, gitarra-baxu-bateria eskema klasikoaz aspertuta dago eta Bob Dylanen hitz jario luzeak gorrotatzen ditu. Montoiaren arima beltza da, soul musika maite du, dub erritmo lanbrotsuetan gustura sentitzen da, eta post-punkaren estetika berritzaileak mugiarazten du.

?

‘INTO MY ARMS’ (NICK CAVE, ‘The Boatman’s Call’, 1997) 

XABIER MONTOIA: Ez dut ezagutzen.

BADOK: Nick Cave da.

X.M.: Nick Cave? Aiba! Ez zait ba bera iruditu. Birthday Partyren garaitik ezagutzen dut bere musika baina azken 7-8 diskoak ez ditut entzun, egia esan. Nekatu egin nintzen pixka bat eta bere mundua ez zait interesatu, nigandik oso urrun ikusten dut. Bere imajinario hori guztia —biblia, hegoaldeko giroa, bluesa…— topiko samarra iruditzen zait.

BADOK: Literatura gehiegi duten abesti luzeak ez dituzu gustuko esan ohi duzu, Bob Dylanenak adibide moduan jarriz. Hasiera batean Nick Cave ere kategoria horretan egongo litzateke, baina bere ahots tonuan eta abestiak janzteko moduan zurekin antzekotasunak sumatu ditudala esango nuke.

X.M.: Beharbada bai, baina haren antzeko eskolako beste artista batzuk nahiago ditut. Haren maisutzat har daitekeen Johnny Cash, esate baterako.

BADOK: 20.000 Days on Earth filmean Cavek dio oroitzapenak galtzea hiltzea litzatekeela. Zuretzat ere hala da? Hark bezala preziatzen dituzu oroitzapenak eta zure lanerako erabili?

X.M.: Bai, noski, memoria galtzea hiltzea da. Baina oroitzapenak ez ditut bereziki estimatzen, ez pentsa. Orokorrean, gauza autobiografikoak ez zaizkit gustatzen. Ez dut horretarako joerarik eta gainera mesfidantza pittin bat sortarazten dit horrek. Kontu autobiografikorik nire lanean ager daiteke noski, baina zeharka edozein kasutan. Aitorpen kutsu hori erlijioso samarra iruditzen zait.

‘BLACK STEEL’ (TRICKY, ‘Maxinquaye’, 1995)

X.M.: Ez dakit zer den baina gustatzen zait.

BADOK: Tricky da, 1995 inguruko bere lehen diskotik hartu dut.

X.M.: Ba etxean badaukat disko hori, baina urte asko dira ez dudala entzun, nahiz eta orduan pila bat gustatu. Baita orain ere.

BADOK: Bi arrazoi ditut berez kantu hau ekartzeko. Alde batetik, trip-hop estiloa bera eta, bestetik, garai hartan izan zuen garrantzia. Nolabait, pop-rock munduaren zurruntasuna malgutu eta ordura arte posible ikusten ez ziren nahasketak egin ahal izateko bidea ireki zuela esango nuke. Zuk nola bizi zenuen garai hori?

X.M.: Oso gustura, entzule bezala. Alde batetik, trip-hopa berria zen, baina, beste alde batetik, niri ordura arte interesatzen zitzaizkidan hainbat musikaren jarraipen bezala ikusten nuen. Beti egon naiz dub musikaren munduan sartuta, punk garaitik. Mota guztietako dub-a, Jamaikatik Alemaniako industrialera. Tricky, Portishead eta bereziki Massive Attack (nire gustukoenak beharbada) tradizio horretatik datoz. Londresen auzo mailako irrati libreen munduan nenbilenean berehala harrapatu ninduen dub-ak.

BADOK: Abestia Public Enemy-ren bertsio bat da. Trickyk erabat “narkotizatu” du, baina hitzei erreparatuz gero, “Black Steel In The Hour Of Chaos” kantuarenak direla jabetuko zara. Public Enemyk ikaragarrizko eragina izan zuen zuengan, ezta? Beharbada Kaki Arkarazorengan gehiago, Negu Gorriak-en musika entzunda. Konta iezadazu.

X.M.: Biongan izan zuen eragina. Betidanik musika beltzaren zaleak izan baikara. Nire kasuan, soul eta hasierako blues akustikoarena ere bai. Blues elektrikoak ez nau hainbeste erakartzen. Baina hasierakoan, gaizki grabatuta egon arren, beste zerbait nabaritzen da, beste izpiritu bat. Horiek izugarri gustatzen zaizkit. Alan Lomax-en bildumak adibidez, zoragarriak iruditzen zaizkit eta etengabe entzuten ditut. Gaur egun gehien entzuten dudan musika artxibategi horretakoa dela esango nuke. Den-dena hor baitago. Azerbaijan-eko folk doinu bat entzun eta technoaren hazia sumatzen duzu erritmoan, esate baterako. Gauza harrigarriak beti.

Alanek grabatu zituen blues kantariak ez ziren profesionalak, ezta gutxiagorik ere, beraiek egindako instrumentuak erabiltzen zituzten, ez baitzuten ez dirurik ezta baimenik ere gitarra bat kartzelan erosteko. Eta hortik ateratzen den musika, bufff, oso indartsua da.

‘FALLIN’ (MANETT, ‘Suburbia’, 2011)

X.M.: Ez, ez dut ezagutzen.

BADOK: Manett da. Ibon Rodriguez da partaideetako bat.

X.M.: A bai! Bada, egia esan, entzun izan dut, Ibonek pasa baitzidan grabaketa, baina ez dut antzeman oraingo honetan. 

BADOK: Ibon eta zure arteko adiskidetasun eta elkarlanari buruz hitz egin nahi nuke. Ibonek zugan eragin handia izan duela nabaria da. Oso garrantzitsua izan da zure ibilbidean, ezta?

X.M.: Bai, noski. Zera esango dizut, oso bolada txarra pasatu eta gero musika munduan jarraitu badut, hein handi batean Ibonengatik izan da. Esker oneko nauka betiko.

BADOK: Eta alderantziz, zer eman diozu zuk?

X.M.: Buruhausteak batik bat, kar kar. Ez dakit, niretzat zaila da esatea, berak esan beharko luke hori. Ibon oso tipo langilea da, baina, batez ere, jakin-min handiko pertsona eta musikazale izugarria da.

BADOK: Noizbait entzun diot musika aurreiritzirik gabe entzuten irakatsi zeniola.

X.M.: Pozten naiz. Neuri izugarri kostatu zait musika horrela entzutea. Urte asko eta asko, eta tontakeria asko egin behar izan dut horra heltzeko. Bera ni baino lehenago heldu bada, bejondeiola!!

‘THE SAFARI’ (JAVI PEZ ORQUESTA, ‘Sports’, 2004)

X.M.: Ezagunak ditut… Badakit entzun dudala. Gustatzen zait, eta esango nuke etxean badudala gainera.

BADOK: Arrasto txiki bat emango dizut: berarekin lan egin duzu.

X.M.: Orduan, Pez.

BADOK: Oso ondo! Javi Pez Orquesta da. Asmatutzat emango dugu, noski. Noiz egin zenuen lan berarekin, zehazki?

X.M.: Lagunak gara aspalditik eta elkarrekin jotzen genuen sarritan. 1990. urte inguruan soul bertsioen talde bat sortu genuen, Undercovers izenekoa. Oso gutxitan jo genuen eta Donostiako tabernetan batez ere. Izenaren arrazoia, The Covers taldeari txantxa txiki bat egitea zen. Horiek garage-rock bertsioak egiten jarduten baitzuten. Guk, aldiz, soularen klasikoak jotzen genituen: Otis Redding, Al Green, Curtis Mayfield, Jackson 5…

BADOK: Javi Pez-en kasua bitxia da. Bere unea izan zuen, ezagun samar bilakatu zen, eta “desagertu” egin zen gero.

X.M.: Bai, mundu honetan arrakasta lortzea ez da erraza, ezta horrekin bizitzea ere. Batez ere zure gustuko gauzak egiten badituzu. Nik, egia esan, ez dut arrakasta ezagutu eta ez dakit zer den ere, baina badakit horretarako ez dudala balio. Ez dut ahaleginik egin ere. Oso gauza zaila da. Diru asko behar da atzetik promoziorako eta, hala ere, ez daukazu batere ziurtasunik arrakasta izango duzunik. Eta ez dauka batere zerikusirik musikaren kalitatearekin. Ni ez nago asko saltzen dutenen aurka edo gutxi saltzen dutenen alde sistematikoki. Diskoa entzun eta gustatzen zaidan edo ez esango dizut, eta kito.

BADOK: Edozein erara, Javi Pez-ek garai hartan izugarrizko freskotasuna ekarri zuen euskal musikaren ingurura.

X.M.: Bai, bera horrelakoa da, oso jostalaria, ez du itxurarik egin behar. Gozatzen ari delako sentsazioa eragiten dizu beti.

‘A GOOD IDEA’ (SUGAR, ‘Copper Blue’, 1992)

X.M.: Hau ezaguna zait lehen notatik. Uste dut asmatuko dudala. Hau bai, nahikoa da. Ez nago %100 ziur baina esango nuke Bob Mould hor dagoela.

BADOK: Bai, noski baietz. Horrekin dagoeneko asmatutzat ematen dut.

X.M.: Gainera, esango nuke Hüsker Dü ez dela. Izan beharko luke bere hurrengo taldeak, baina izena ez dut gogoratzen… Hitz bakar bat da… Mihi puntan dut… Diskoaren azala ikusten ari naiz, baina ezin izena gogoratu…

BADOK: Tira, nahikoa eta sobera. Sugar da! Zure bakarkako lehen bi diskoek 90eko hamarkadako indie-rock gitarreroaren kutsu handia dute eta Hüsker Dü/Sugar soinu horren aitzindari dira zalantzarik gabe.

X.M.: Bai, bai, SST diskoetxeko taldeen zale amorratua nintzen. Garai hartan AEBetan bizi nintzen, New York estatuko Ithaca hirian. Astebururo kontzertuak ikustera joaten ginen, autoz 1.000 kilometro egin beharra baldin bazegoen ere. Fugaziren superfan nintzen orduan, baita Hüsker Dürena ere, eta bereziki Minutemen eta SSTko taldeena orokorrean, Mofungo adibidez.

BADOK: Our Band Coul Be Your Life (Michael Azerrad) liburuak garai hartako talde haien kontakizun oso interesgarria egiten du. Black Flagetik Nirvanara, DIY, autokudeaketa eta diskoetxe independenteen sorrera eta bilakaera azaltzen du. Hori guztia Euskal Herrira beranduago iritsi zela esango nuke, 90eko hamarkadaren erdialdetik aurrera edo, eta M-aken garaian gauzak oraindik industriaren barnean egiten zirela. Baina zure ikuspuntua jakin nahi nuke…

X.M.: Bai, baliteke hala izatea. Garai haietako Euskal Herria eta AEB oso ezberdinak ziren, gauzak modu ezberdinez egiten ziren han eta hemen, baina guk naturaltasunez hartzen genuela esango nuke.

BADOK: Nolakoak ziren garai hartako diskoetxeak: IZ, Elkar, Oihuka, Soñua…?

X.M.: “Independenteak” zirela esango nuke, Elkar bera ere bai. Niretzako ez dago aldaketarik. Oso modu espontaneoan egiten ziren gauzak. Neurri txikiegia izan dugu beti beste era batera funtzionatzeko…

BADOK: Horren harira, gaurko euskal musikak kalitatea irabazi baina oihartzuna galdu duela esaten zenuen. Hots, gaurko diskoek ez dutela garai batean zuten “transzendentzia” hura.

X.M.: Ez da euskal musikan bakarrik gertatzen. Musikak oro har gizartean zuen eragina galdu egin du neurri handi batean. Musika gehiago dago orain baina arreta txikiagoz entzuten da. Kontzertuetan jendearen jarrera axolagabeak haserretu egiten nau askotan. Antzeko zerbait gertatzen zait zineman ere. Oso gutxitan joaten naiz.

BADOK: Ados nago, “ikuskizunean egoteari” edukiari baino garrantzi handiagoa ematea ez dut inoiz ulertuko.

X.M.: Gerra hori galdua dugu.

‘TWO WEEKS’ (FKA TWIGS, ‘LP1′, 2014)

X.M.: Badakit nor den, nahikoa da. FKA Twigs da, Ibonek pasatu zidan diskoa, asko gustatzen baitzaio. Prestatzen ari garen kantu berrietarako inspirazio moduan entzun dugu.

BADOK: Eta zuri gustatu zaizu?

X.M.: Iboni baino gutxiago… kar kar.

BADOK: Orduan, nire antzera. Ez nau erabat konbentzitzen.

X.M.: Ez zait esaten duten bezain berria iruditzen. Diskoa entzun eta Tricky eta antzeko musikarien aztarna asko ikusten dut, beste era batera aurkeztuta beharbada, baina funtsean antzekoa. Ez zait oso urrunera joan denik iruditzen. James Blakerekin antzeko sentsazioa izan nuen. 

BADOK: Gauza bera pasatu zitzaidan niri. Lilly Allen-en abesti tentel batek musika berriz entzutera bultzatu zintueneko istorioa aipatu nahi nuen eta, horren harira, gaur egungo diskoen ekoizpena eta aurkezpena komentatu. Alegia, abesti solte zoragarriak egiteko gai dira (FKA Twigs-en doinu hau, adibidez) baina osotasunean diskoei koherentzia eta sendotasuna falta zaie, nire ustez.

X.M.: Bai, hala da. Diskoa ondo dago, baina zaila egiten zait duen ospe hori ulertzea. Webgune moderno hipster horiek guztiak irakurri eta aspertu egiten naute gauzak soberesteko duten joera horrekin. Dena da onena, handiena. Superlatibo horiek guztiek nekatu egiten naute.

BADOK: Zoramena da. Disko bat ateratzen da eta hurrengo egunean sekulako laudorioak aurki ditzakezu Interneten. Perspektiba gehiago behar da gauzak balioztatzeko eta “maisulanak” direla esateko.

X.M.: Horixe, hori denborak bakarrik ematen du. Musika kazetaritzaren alderdi batek gauza berriak etengabe altxatu eta berehala jipoitzeko joera du, eta beste batek beti talde eta soinu berberak goraipatzen ditu. Bata bestea bezain nekagarria iruditzen zait.

‘GOLDEN YEARS’ (DAVID BOWIE, ‘Station to Station’, 1975)

X.M.: Uste dut hau asmatuko dudala… [minutu bat geroago...] Hasierako gitarrak entzun eta 70eko hamarkadako musika beltzean pentsatu dut, baina kantatzen hasi denean zuria dela konturatu naiz… Beraz, ez dakit…

BADOK: David Bowie da.  

X.M.: Bowie? Mila aldiz entzun dut disko hori, orain dela 30 urte. Nire lehengusuak zeukan diskoa.

BADOK:  Zuretzat historia “David Bowiek ilea moztu zuen egunean” hasi zela idatzi zenuen Anfetamiña liburua irekitzen duen olerkian.

X.M.: Boutade hutsa izan zen. Nire lehengusua oso musikazalea zen. Bowieren zale amorratua, gainera. Nik ez nuen dirurik diskoak erosteko eta harenak entzuten nituen. Baina ni orduan punkya nintzen… eta Bowie urrun samar ikusten nuen. Badira beste artista batzuk beti maite izan ditudanak. Robert Wyatt adibidez, harena dena gustatzen zait, baita kaka egiten duenean ere, edo John Cale, baina Bowie, ez bereziki.

BADOK: Hori idatzi zenuenean (1980. urte inguruan) Londresen bizi zinen, ezta? Nola iritsi zinen horra eta nolakoa zen zure bizitza han?

X.M.: Gasteizko lantegi batean lan egiten nuen eta halako krisi ideologiko bital baten erdian dena utzi eta Londresera joan nintzen ingelesa ikasteko aitzakiaz. Giro itogarri hartatik ihes egitea zen nire benetako helburua. Squat batean erori nintzen han eta badakizu… punka indarrean zegoen orduan eta gauero kontzertuak eta parrandak izaten genituen. Eta hor, PIL entzun nuen unetik aurrera esango nuke benetan musikalki aldatzen hasi nintzela. PIL niretzako ikaragarri garrantzitsua izan zen. Alde batetik, oso dub ziren baxu indartsu horiek eta, bestetik, Lydon-en ahots punkya eta Levinen gitarra bihurri hori zituen. Nahasketa ikaragarria.

BADOK: Post-punka oso gogoko dut nik ere. Simon Reynoldsek bere liburu batean historiaren hasiera post-punkean kokatzen du.

X.M.: Gaurko ikuspuntutik begiratuta, post-punka, punka baino gehiago gustatzen zait, estetikoki behintzat. Beste iraultza bat hasi zen PILekin batera, eta denetatik entzuten hasi ginen horren eraginpean: Au Pairs, Slits, Raincoats, Wire, Pop Group, Gang Of Four…

‘LEAN PERIOD’ (ORANGE JUICE, ‘The Orange Juice’, 1984)

X.M.: Bai, hau badakit zein den… riff hori… beno… Orange Juice da hau.

BADOK: Oso ondo!

X.M.: Beno, nire maitatuenak jartzen ari zara eta…

BADOK: Banengoen ba gustukoak zenituela.

X.M.: Bai, zuzenean pila bat aldiz ikusi nituen, oso fan nintzen. Pop beltza egiten zuten eta horrek maitemindu ninduen.

BADOK: Abesti hau aukeratzeko arrazoia M-ak-en lehen diskoak dira. Ez nituen ezagutzen eta elkarrizketa prestatzeko entzuterakoan ezusteko handia hartu nuen, ez bainuen 80ko sofistikazio hori batere espero…

X.M.: Noski, baina horixe zen gure kontua garai horretan. Cherry Red eta Rough Trade moduko diskoetxeen jarraitzaile sutsuak ginen. Eyeless in Gaza, Marine Girls… Jende guztiak hartu zuen ezustekoa gurekin, egia esan. Pako Aristik euskal musikari buruz kaleratu zuen liburuan [Euskal kantagintza berria, 1961-1985] orrialde bat eskaini zigun eta bertan disko bakarra argitaratu behar zuten tipo arraro batzuk ginela idatzi zuen: “ez dute iraungo”. Profeta handia Pako Aristi.

BADOK: Orange Juiceren inguruan beste gauza bat aipatu nahi nuen, musika beltzaren arteko nahasketa, hain zuzen ere. Zure bakarkako hirugarren diskotik aurrera soul ukituak sartzen joan zara.

X.M.: Bai, beti eduki dut soulerako grina. Baina niretzat ez dago diferentziarik. Musika beltza dena da. Rock osoa. Ni pop beltzaz ari naiz, alegia: Stax, Tamla Motown…

BADOK: Abesteko moduan eta soula zureganatzeko era horretan Edwyn Collins ekartzen zenidan gogora.

X.M.: Bai, normala dela uste dut. Asko entzun izan dut haren musika.

BADOK: Bere bakarkako diskoak gustukoak dituzu? Niri oso estimagarriak iruditzen zaizkit.

X.M.: Baita niri ere. Beharbada nostalgiagatik edo, Orange Juicerenak gehiago gustatzen zaizkit, baina bakarkakoak ere oso onak dira.

BADOK: Zuzenean ikusi zenuen Donostiara etorri zenean?

X.M.: Bai. A ze ikuskizun hunkigarria! Nik ezagutzen nuen Edwyn Collins mitikoa, lehen ilaretako neska guztiak txoratu egiten zituen bere “hello” xarmangarri harekin. Eta gero, modu horretan humanizatuta ikustea, bere ahuleziekin, ikaragarria izan zen. Hotzikarak eragin zizkidan, nahiz eta kontzertuaz erabat gozatu eta berriz ere etorriko balitz ezbairik gabe ikustera joango nintzatekeen.

‘OPTIMO’ (LIQUID LIQUID, ‘Optimo’, 1983)

X.M.: Badakit entzun dudala askotan baina badakit ez dakidala zer den ere… kar kar.

BADOK: Gustatu zaizu, hala ere?

X.M.: Bai.

BADOK: Liquid Liquid da, New Yorkeko taldea. Garai hartan ematen ari zen no wave eta funkaren arteko nahasketaren adierazle.

X.M.: Gustukoa nuen soinu hori, Bush Tetras-en disko guztiak dauzkat, ROIR diskoetxeko kaseteak… Hainbeste talde dago munduan, garuneko disko gogorra petatuta daukat aspaldi.

BADOK: Youtuben Plastic telebista saioan egin zenuten “Barkatu ama” abestiaren bertsioa ikustean otu zitzaidan New Yorkeko garai hartako zerbait ekartzea. Zure mugimenduek David Byrnerenak gogorarazi zidaten une batez. Talking Heads ere, beharbada modu pixka bat komertzialagoz, soinu horren adierazle apartak dira. Gustukoak zenituen?

X.M.: Bai, zalantzarik gabe. Londreseko etxe hartako nire bizilagun batek “Psychokiller” eta kantu haiek etengabe entzuten zituen. Makina bat aldiz entzun nituen. David Byrneren aztarna galdu egin nuen denbora luze batean, baina bere azken diskoak [Love This Giant, St. Vincent-ekin batera] harritu egin nau, tronboi eta haize moldaketa zoragarriez beteta dago.

‘COUNTY LINE’ (CASS MCCOMBS, ‘Wit’s End’, 2011)

X.M.: Hau ez.

BADOK: Cass McCombs da. Americana gustukoa ez duzula esan didazu lehen, beraz ez dut uste hau gehiegi interesatuko zaizunik…

X.M.: Hala da. Ez zait gustatu.

BADOK: Zure azken diskoaren tonu goxoarengatik ekarri dut. Badakit Richard Hawley gustukoa duzula eta ildo horretatik joan izan nahi dut.

X.M.: Bai, baina Hawleyren azken diskoa ez zait batere gustatu. Dagoeneko ez nago baxu-bateria-gitarra eskema horretan interesatuta.

BADOK: Montoiaren mundu miresgarria-n soinua ahalik eta gehien biluzten saiatu zinela irakurri dut eta Cass McCombsek ere hori bilatzen duela esango nuke.

X.M.: Orain beste zerbait bilatzen ari naiz. Nire bizitzan iritsi zen une bat erabat asetuta sentitu nintzela, betekada izugarriaz. Sonic Youth eta Hüsker Dü-ren garai horren ondoren izan zen. Nire bakarkako bigarrena [Hemen], nik beti egin nahi izan dudan rock diskoa litzateke eta horrekin tope egin nuen. “Rockean honaino iritsi naiz eta ez dago irtenbiderik” pentsatzean askatu egin nintzen. Hurrengo proiektu guztiak gitarra-baxu-bateria, blues eta rock eskemetatik borondatezko urruntze bat izan dira. Eta hor jarraitzen dut noraezean, ez baita erraza, rocka nire kultura da txikitatik. Lehen oso garbi neuzkan gauzak, baina orain…

BADOK: Zerbait grabatzen ari zara?

X.M.: Musikak eginda dauzkat, baina hitzak oraindik ez. Lehen hitzei ez nien kasu handirik egiten baina musika biluztearekin batera garrantzia askoz handiagoa hartzen dute. Hitz bakoitza entzuten da eta ez dago txorakeriak esaterik. Gero bukaeran agian ez dago diferentzia handirik, baina ikaratu samar nabil.

BADOK: Gaiak beti berberak direla esan duzu behin baino gehiagotan… 

X.M.: Ateratzen zaizkidan kantu guztiak maitasunaren gainekoak ateratzen zaizkit eta, nolabait, nekatuta nago horretaz. Zabaldu egin nahi nuke nire ikuspuntua. Garai batean bezala politikaz ere ez nuke aritu nahi. Apaiz baten moduan, hau eta bestea egin behar da esaten arituko naizela iruditzen zait. Nik ez dakit ezer ezertaz. Zer esango diot ba inori? Maitasuna, berriz, erosoa da idazteko, erreferentziak hor daude, eskuragarri, baina horregatik ere aspergarri bilakatzen da. Tranpan eroriko naiz edo ez naiz eroriko… hor nabil

‘TIED UP IN NOTTZ’ (SLEAFORD MODS, ‘Divide and Exit’, 2014) 

X.M.: Bateria eta baxua ezagunak egiten zaizkit… Zalantza daukat, egia esan, baina botako dut. Seguru asko PIL izango da, ezta?

BADOK: Ez, loturak dauzka baina ez da PIL. Gaur egungo musika da.

X.M.: Gaur egungoa? Orain dela 30 urtekoa iruditu zait niri. Tira, badakit ingelesa dela, cockney azentua eta guzti. The Streets-en pentsatu dut, bere lehen diskoa ikaragarria zen, baina ez da hori.

BADOK: Beno, ondo usaindu duzu zalantzarik gabe. Sleaford Mods du izena taldeak. Bikote bat da eta punk-hip-hop musika errepikakor sinple eta zoragarria egiten dute, nire ustez. Gomendio moduan ekarri dizut.

X.M.: Ez nuen ezagutzen baina gustatu zait. Nire beste talde kutun bat ekarri didate gogora: The Fall. Horiek ere sarritan ikusi ditut zuzenean.

BADOK: The Fall eta The Streets-en tradizio horri jarraipena ematen diote freskotasun handiz. Hala ere, hitzak explizitoak izateaz gain matxista samarrak izaten dira eta horrek pixka bat atzera botatzen nau.

X.M.: A! Nik horren aurkako txertoa dut, rap-a urteetan entzun eta gero.

BADOK: Bukatzeko, zer gomendatuko zenuke azken aldian entzundakotik?

X.M.: Orain kantu solteak gogokoagoak ditut disko osoak baino. Baina bat aipatzekotan: Dexysen One Day I am Going to Soar diskoa maila gorenekoa iruditu zait, chapeau. Wyatt-en azken bilduma… Scott Walker eta Suno)))-rena… Neighbor-en diskoa…