Jonan Ordorikaren omenez

Ruper Ordorika - Hargiñenean

Jonanen irudiarekin bat berehala datozkit hiru kantu burura. Hargiñenean da lehena. Gure lehengusuek bere hiletan jarri zuten, zuzeneko bertsioan, Kafe Antzokian grabaturikoan. Bizipozari egindako kantua da, eta Jonan bera azaltzen da: "... anaia eta biok festara joango gara...". Jatorrizkoa, Hurrengo goizean diskoan (Metak, 2001) azaltzen da eta Azkaraten (Nafarroa) grabatu genuen, anaiak-eta zuten estudioan. Hargiñenean zuen izena estudio hori hartzen zuen baserri zaharrak, hain zuzen ere. Disko hori da, oker ez banaiz, Jonanek osorik grabaturiko lehena: grabatu, nahastu eta masetrizatu. Ordura arte kanturen bat grabatzen zuen, edo nahasketak egiten zituen... Disko horretan parte hartu zuten Fernando Saundersek (baxua), Ben Monderrek (gitarra) eta Kenny Wollesenek (bateria). Lagun handiak zituen. Musika anglosaxoiarekin beti izan zuen harreman handia eta niri ere eragiten zidan.

Burura datozkidan beste bi kantuak dira Lagunaren heriotza eta Zatoz. Bakarka diskokoa da aurrena, eta Guria osatuan diskokoa bigarrena, hain zuzen ere, gure beste anaiari egindako kantua.

Bukaturik genuen anaiak eta biok bakarkako bigarren lana. Aldika Azkaratera joan eta grabatu genituen kantuak. Urrian argitaratzekoak ginen, baina udaberrira arte atzeratuko dugu.

Maddi Oihenart - I'll Be Your Mirror

Zenbat erakutsi diguzun!
Nola izan, egon, zaindu, baitatik hurbil bizia nola maita!
Bakoitzarentzat zerbitzari xume eta hain handi!

Eskerrak zuri!

Jabier Muguruza - Amatxi pirata

Leku askotara joan behar izan nuen Jonanekin. Zenbat bidaia? Kataluniara bakarrik, zenbat? Joxe Ripiaurekin, garai batean, ia astero. Zenbat furgoneta-ordu? Kiko Venenok esaten du era horretara ezagutzen dela benetan pertsona. Ba, nik ezagutu eta maitatu nuen pertsona, goxoa zen, bizizalea ("hainbeste maite dut bizitza..."), alaia eta oso eskuzabala.
Kontzertuen aurretik beti egoten zen zalantza ugari: ze soinu-ekipo, ze eguraldi, ze areto, ze antolatzaile, ze publiko, ze maila emango genu... gauza bakarra zen segurua: aisialdian, zerbeza bat edateko orduan, Jonan izango zen lehena eskua sakelara eramaten. Eta jarrera hori beste hamaika kontutan islatzen zen, noski. Zinez maitagarria zen Jonan Ordorika.

Petti - Eman eta hartu

Jonanekin bost disko grabatzeko zortea izan nuen: On, Hauxe, Barrence Withfield eta Petti, Astirtitan eta Lou Reeden omenezkoa. Eta beste hainbat, berriz, masterizatu. Beti izan zen plazer hutsa. Alaitasuna kutsatzen zuen lehen momentutik, eta beti zegoen irekita proposamenetara eta besteen iritzietara. Langile fina eta eskuzabala zen. Bihotzean izango dut betiko.

Iban Urizar (Amorante) - Bossa (Andrakan)

Egun zoragarriak pasa genituen Andrakan proiekturako diskoa grabatzen Mamia estudioan. Jonanek grabatu eta masterizatu zuen diskoa. Berak hauspotu gintuen eta bidelagun bikaina izan zen denontzat. Adiorik ez, lagun.

Eñaut Elorrieta - Esna kanta

Duela urtebeteko udan aritu ginen kantua masterizatzen bere etxean. Hurrengo asteetan, ni etxekoekin Galizan oporretan nengoela hamaikatxo telefono dei trukatu genituen masterizazio ezberdinen gaineko balorazioa egin eta aldaketak komentatzeko. Jonanek bere etxe inguruan ematen zituen paseoetan entzuten zuen diskoa eta ibilaldi horien ostean deitzen zidan beti. Haserratu egiten zitzaizkidan familiakoak telefono dei luzeak izaten baitziren. Pasioz bizi zuen bere lana eta hunkitu egiten ninduen bere inplikazioak. Etxekoei ahaztu zaizkie haserre haiek, niri berarekin konpartitutakoa ez.

Imanol Ubeda (Don Inorrez) - Sword of Damocles
Egun zoragarri bat Azkaraten

Bere gertukoek ondo dakite. Jonan Ordorikak bi pasio handi zituen: Lou Reed rock kantaria eta Athletic Club Bilbao futbol taldea.
1996an ezagutu genuen elkar, artean Deabruak Teilatuetan taldeko kide ginela. Zein da zein? (Esan Ozenki, 1997) diskoa Azkarateko estudio zabaldu berrian grabatu genuen eta Jonan Ordorika estudioko jabeetako bat zen. Kaki Arkarazok egin zituen ekoizle eta soinu teknikari lanak, baina hantxe zebiltzan joan etorrian Jonan eta baita Angel Katarain mitikoa ere (estudioko beste jabeetako bat). Estudioan bertan bizi ziren biak eta asistentzia lanak egiten zituzten.

Eguneko lanak amaituta, Kaki etxera joaten zen eta gu estudioan geratzen ginen lotan. Orduan hasten zen festa. Jonanek Lou Reeden kantak ipintzen zizkigun. "Entzun riff hau", eta abestia bukatu baino lehen beste bat jartzen zuen. "Baxujole hau Fernando Saunders da. Ezagutzen al duzue?". Lehiaketa kutsua ere bazuten saio haiek. "Ea asmatzen duzuen zein den kanta honen izenburua". Lou Reed-en klasiko bat jartzen zuen eta guk ideiarik ere ez. Eskuak burura eramaten zituen, ezin sinetsirik. Dj saio ero haietan ederki pasatzen genuen eta, tarte haiei esker, New Yorkeko kantariaren eta haren diskogintzaren inguruko kontu ugari ezagutu genituen.
Arestian esan dugun moduan, Athletic futbol taldearen jarraitzaile sutsua ere bazen. Gu realzaleak izanik, saltsarik ez zen falta. Kamiseta zurigorria, maindire zurigorriak… Athleticen souvenir denda bat zirudien bere etxeak. Orduko hitz aspertuetan, haiek denak ateratzen zituen paseatzera.
25 urte eta gero, bere bi pasio handiek bizi-bizi jarraitzen zuten. Azkarateko estudioa jada ez zegoen martxan, baina Jonan aldameneko etxe eder batean bizi zen. Masterizazio estudio bat zuen sotoan eta grabazioak ere egiten zituen tarteka. 25 urte eta gero, Jonan eta gure arteko harremana are estuagoa zen. Deabruak Teilatuetan iraganeko oroitzapen eder bat zen eta Don Inorrez egitasmoarekin bete-betean ari ginen Karlos Arancegui eta biok. Esku hutsik (2021) eta Sastraka (2022) diskoetako ahotsak adibidez, bere etxean grabatu genituen. Bere aginduetara.

Lou Reed kantaria Azkaraten eta Tolosan izan zen 2006ko ekainaren 5ean. Jonanek egin zituen cicerone lanak. 2022an, bisita haren hamaseigarren urteurrenean, New Yorkeko kantari mitikoaren abesti bat moldatu genuen: Sword of Damocles. Berea izan zen ideia eta berak antolatu zuen dena. Txuma Murugarrenek ekarri zuen euskarara eta hauek izan ziren grabazioan parte hartu zuten artistak: Karlos Arancegui (bateria), Fernando Neira (baxujolea), Ernesto Valverde (gitarra akustikoa, gitarra elektrikoa) eta Paco Loco (gitarra elektrikoa). Ez zuen kantaren kopia huts bat egin nahi. Gaurko egunera ekarri nahi zuen, baina abestiaren esentzia galdu gabe. Proposamena jaso eta grabazioa amaitu arte, zalantza handiak izan nituen. Ez naiz bertsiozalea. Beste kantari baten tokian jartzea erraza da. Onik ateratzea da zailena. Eta bestetik, ez nuen musikari haien denen lan zoragarria zapuztu nahi. Tratu bat proposatu nion Jonani: "Nire kantaera gustuko ez baduzu, lasai ezabatu nire pista". Eta alternatiba gisa, Andoni Deliriumen ahotsa zuela aukeran. Hura dela gurean dugun loureederan ondoen moldatzen den abeslaria.
Egun zoragarria pasa genuen. Goiz batean grabatu genuen dena eta babarrun jan eder batekin borobildu genuen eguna bere etxean.
Gezurra badirudi ere, orain gutxi konturatu naiz berak zuen enpeinuaren esanahiaz. Berak hainbeste miresten zuen abeslaria omentzearekin batera, euskaraz aritzen garenok ere bagarela nor rock mundu anglosaxoi globalizatu honetan. Zalantza bat dut orain. Ez dakit behar bezala eskertu ote nion gu ere ekimen eder horren parte izateko egin zuen ahalegina.

PD: Athleticek cuatro-dos irabazi zuen atzo. Ondo hasi dira zurigorriak. Whatsappa mutu dago, ordea.

Morau - Aitaren fortuna

Berez ez zuen Jonanek grabatu, baina haren estudioan grabatua dago. Kontua da Peio Gorrotxaregi teknikariari urak hartu ziola estudioa geuk gurea grabatzen hasi baino aste pare bat lehenago. Beraz, ezin bertan grabatu. Horregatik, Jonanek estudioa utzi, eta bertan bizitzen utzi zigun hurrengo hamabost egunetan. Baina, ez bakarrik hori, eguerditan jaisten zitzaigun bisitan, txorizo mutur eta ardo pixka batekin. Ardoa bikaina, baina txorizoarekin... azkenean estimatzen ikasi genuen mikroondasean ia kaltzinatutako txorizo mutur haiek. Nahiko adarjotze jasan behar izaten zituen txorizo horren kontura.

Mikel Anestesia - Anima zaitez

Une asko elkarbanatu nituen Jonanekin, batez ere Katarain estudioetan eginiko grabaketetan. Emozio handiz bizi zuen musika, Lou Reed eta Athletic pasio sutsuak ziren beretzat. Musika aparato zaharrak ere bai. Beti gogoratuko dut nola estudioko sukaldean jarri zigun disko oso zahar bat, stereo sistema hasi berri zela, eta erakusteko orduan sistema hau erabiltzen zutela musika guztia bozgoragailu batetik entzuteko, eta soilik ahotsa bestetik. Zer emoziorekin erakusten zigun!
Negu Gorriakekin Salam agur despedida diskoarekin izan zen, goizero estudioara ekartzen zizkigun berak eginiko pintxo delicatessen haiek... Bertsio disko bat izan zen eta Bob Marleyren bertsioa da Anima zaitez, Ruperri eskainia.

Miren Narbaiza (MICE) - Laba ibaiak

Guretzako Jonanenetik pasatzea momentu oso berezia zen, bera izaten baitzen diskoari amaiera ematen ziona. Masterizazioaren prozesua ongiegi ulertu ez arren, berarengana joatea gustatzen zitzaigun, lana bertatik bertara ikusi eta berekin egotera; eta bertaratzen ginen, urduri eta pozik, lanari zigilua jartzera. Eta bere zigilua, azken ukitu hori, fidela zen zuk ematen zenionarekiko.

Azken boladan estudiotik kanpora ere hasiak ginen momentuak konpartitzen, zuzeneko kontzertuetako soinua egitera etortzen zen gurekin eta harremana estutzen ari ginen. Gizon haundiaren alderik aldeko irribarrea agertzen zaigu oraindik, betaurrekoak soinean dingilizka, begiak ixten ditugun aldiro. Pena handia, handi-handia.

Txuma Murugarren - Atean joka

Hauxe disko partekatuan kaleratu nuen abestietako bat da eta Jonanekin grabatutako lehenbiziko lana da. Orduan ezagutu nuen Jonan, eta gerora saltsa askotan ibili ginen elkarrekin. Intentsoena, zalantzarik gabe, Lou Reeden omenez egindako diskoarekin etorri zen. Baina Hauxe diskoko bat aukeratu dut bera ezagutzeko atea ireki zidalako disko horrek.

Rafa Rueda- Arotzak

Nahiko zaila egiten zait oraindik Jonanen inguruan hitz egitea. Bakarka hasi nintzenean ezinbesteko laguntza eskaini zidan asmo hori nuela komentatu nion lehen momentutik. Orduz geroztik hainbat lan grabatu izan ditugu elkarrekin, Azkaraten. Garai batean ia urte eredia ematen nuen bere etxe inguruan disko bat edo beste zela-medio. Berekin egindako lanik borobilena beharbada Lauaxetaren omenez egindako Ehungarrenen hamaika diskoa (2205) izan liteke. Hainbat musikariren artean egindako lana da. Ni arduratu nintzen ekoizpenaz eta Jonanekin egindako lan guztietatik borobilena da. Eta kantua aipatuko nuke Txuma Murugarrenek abesten duen Arotzak.

Joseba Irazoki - La boheur est simple

Euria ari du diskoa etxean grabatu nuen baliabide oso gutxirekin. Pistak Azkaratera eraman nituen Jonanek bertan nahasteko eta berak hainbeste maite zituen aparatoetatik pasatzeko; soinu kalitatea hobetzeko. Diskoari bizi zoragarria eman zion. Gogoratzen dut kantak pasa ahala hau erran zidala: Joseba, hau disko serioa da eh. Beti gogoratuko dut.
Rafa Ruedak behin aipatu zidan Jonanek nahastutako diskoak ongi zahartzen direla, eta hala da, berak zeukan musika zaletasun eta musikalidadeagatik errango nuke.