Zerrendak, hautuak, hobesteak, enumerazioak… etengabekoak dira gure inguruan. Iraganaren berreskuratze ariketa bati ekiten diogunean, memoria selektiboa nagusitzen da, historikoa edo desmemoriaren gainetik. Gure sentipen eta bizipenen araberako hautaketa naturala egiten du garunak. Bada, Darwinek naturaren egitura azaltzeko hautaketa naturala erabili zuen bezala, osatu dudan kantuen zerrenda justifikatzeko, nik ere garunaren berezko hautaketari esleituko diot ardura.
Txiki-txikitatik jaso izan dut etxean, oinordekotzan, euskal musikaren inputa. Etxeko binilo zaparradan, Paul Collins, Waxing Poethics, Smiths, Tom Waits, Lou Reed, Pretenders, John Hiatt, Talking Heads edo Billy Braggekin batera, gureak ere baziren. Baina kanon pertsonalaren gailurrean Ruper Ordorika izan dut beti. Ez da posible diskoa bereziki, balio sinboliko nabarmeneko diskoa izan dut. Txikitan, hitzak ulertu ez arren, eta posible ez diren gauzak Euskal Herrian gertatzen direla ohartu baino lehen, fadoaren tristezia profetikoak inbaditu ninduen. Denborak Ruperrenganako miresmena berretsi dit, Atxaga, Ben Monder eta Leo Abrahams-en maisutasunak hala eragin baitute.
Oinordekotzan jasotako beste musikarietatik, Montoia, Hertzainak, JC Perez eta Gari hautatu ditu memoria selektiboak, euskal endogamia kulturalaren erakusle. Gutxitasunaren patua, aizu. Hauek ere haurtzaroko uda garai luzeak dakarzkidate burura, Beti oporretan geunden garai hura, Bi minutuero Hau berua abuztuko gau hontan oihukatzen genuen garai hura.
Oinordekotza eta hautu propioaren arteko trantsizioan, Anari agertzen da. Etxeko musika aparatuan aitak Anari jartzean, zail egiten zitzaidan kantatzeko zailak ziren errepika haiek, solorik gabeko kantuak eta poesia prosaizatudun kantu konprimitu haiek ulertzea. Urtetan zehar, Anari etxeko atmosferako geruza lauso bat izan dut, harik eta pixka bat nagusitu, geruza desagertzen joan eta bizitzaren eta kantuen erreferente nagusia aurkitu arte. Eskerrak ahulak garen.
Eta dagoeneko, zure kabuz musika bilatzen hasten zarenean, eta euskaraz kantatzen hasten zarenean, eta erreferenteak bilatzen hasten zarenean, eta kontzertu guztietan jende berdina dagoela konturatzen zarenean, Bidehuts deskubritzen duzu. Diagnostikatua ez dagoen arren eta kutsaezina den arren, nire belaunaldiko gazteok Bidehuts sindrome larri eta zoragarria dugu. Batzuek aurkikuntza estetikoa, besteek esperimentazioa, hurrengoek abangoardia… dena delakoa dela, Irazokiren ahalguztiduntasunak, Borja Iglesiasen Jaguar-aren orroek, Txapen oihuek edo Mursegokeriek nire belaunaldikooi etorkizunerako bilaketarako norakoa urratu digute.
Beraz, esandakoa, kanturen bat zerrendatik kanpo geratu dela uste baduzue, hots egin memoria selektiboari, ni ez bainaiz errudun. Ez naiz ni zurekin ahaztu dena, beste norbait izango zen hura.
